Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Wychowanie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
106 STULECIE DZIECKA.
dą— wówczas za pom ocą czysto psychologicznych środków
od kłamstwa odwyknie. Napotykając z razu zdziwienie,
następnie spotyka się z pogardą i utratą zaufania. Sy-
stemu tego wszakże stosować nie należy w wypadkach
kłamstwa fantazyjnego lub wynikłego ze strachu, ani w o-
bec nieprawdy, powstałej z niejasnych, niepowiązanych
wyobrażeń. Karaną natomiast winna być zimna niepraw-
da przedewszystkim sprawdzeniem, następnie przykrym
dla dziecka brakiem zaufania, przyczym jednak każdej
poprawie serdecznej zachęty udzielać wypada, przywraca-
jąc ufność na nowo. Niech naprężonej czujności, której
dziecię domyślać się nie powinno, ufność towarzyszy.
Długo trwająca nieufność demoralizuje niemniej, niż
ślepa łatwowierność. Nigdy jeszcze ten, kto był obity
zą kłamstwo, nie zaczął wskutek tego miłować prawdy!
Najlepiej dowodzą tego dorośli, którzy- mimo odebrane
razy—wciąż czynami i słowami kłamią. Strach wstrzy-
muje dziecię od dosłownego kłamstwa, ale hoduje ogól-
na kłamliwość. Znam z gruntu uczciwych ludzi, którzy
kłamią mimowolnie a czasem świadomie; znam i takich,
którzy, nie powiedziawszy nigdy kłamstwa, są mimo to
nawskroś nieszczeremi.
Zepsucie bierze początek nieraz w zaraniu życia pod
wpływem samego wychowawcy. Dziecię otrzymuje na-
wpół prawdziwe wyjaśnienia, motywy groźby i przestrogi.
Nacisk, wywarty na wolę, myśl i uczucie dziecięcia, budzi
konieczną sam oobronę pod postacią kłamstwa. — Kogo
więcej kochasz, ojca czy matkę?—W taki sposób wycho-
wawcy hodują nieprawdę. Obserwowałam np. dziecko,
które wyparło się czynu popełnionego nieświadomie
i podległo surowej karze cielesnej, wskutek czego roz-
winęło w sobie wysoki stopień obłudy. Prawda wymaga
przedewszystkim nieustraszonej odwagi i, jak słusznie
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
