minibus, aut altis gurgitibus se immergere, atque respiracula capere, quam furiosis | Milites parum fortes fine arte natandi. |
equis sursum deorsumque directis incessere, & horrenda præcipitia declinare. Putabant |
enim se, suosque milites parum fortes, aut gloriosos existimari, nisi etiam tali |
casu sese, patriæque salutem a hostibus redimere possent. Sæpius etenim pedestris, | Pugna pedestris in navale mutatur. |
seu campestris pugna in navalem, seu stagnalem, aut paludineam commutari solet, |
vti Herodianus lib. VII. meminit de Maximino Imperatore Gotho: qui cum ad |
ingentem, vastamque paludem devenisset, intra quam Germani peritissimi natandi | Maximinus Imp. Gothus equo ingreditur flumen. |
(vt qui tantummodo in fluminibus laventur ) fuga se receperant, verentibus Romanis |
eosdem insequi, primum Maximinus equo paludem ingressus, cum quidem |
etiam supra aluum equus voragine hauriretur, magna vi hostes contrucidavit. Quare |
exercitus reliquus pudore instinctus, ne prodere pro se pugnatem Imperatorem |
vidererur, ausus & ipse est paludem ingredi, atque fortiter pugnare. Cæsar etiam |
multitudine hostium iniquo loco obrutus, sese (vt lib. IIII. testatur) e navigio ejecit, | Cæsar adnatavit. |
atque ad eas, quæ longius constiterant naves, adnatavit. Hinc suis laborantibus |
subsidio scaphas mittens, nonnullos conservavit. Navigium quidem eius militum | Navigium Cæsaris periit. |
multitudine depressum, vna cum hominibus interiit. Præterea paulo ante eodem |
libro dicitur, quod Cæsaris multi milites fuga, cædeque suorum perterriti, XXX. pedum |
altitudine in ædificiis consistere ausi non sunt, sed per molem se in mare præcipitaverunt, |
& octingentorum passuum intervallo ad oppidum destinatum enataverunt. | Intervallum 800. passuum nando superatur. |
Meminit etiam Diones Cassius, Imperatorem Hadrianum adeo peritos, & |
laborum patientes habuisse exercitus, vt olim equites, qui vocantur Bastai, Danubium |
armati tranatarent. |
|
|
|
De eodem per externa exempla. |
|
CAP. XXVIII. |
|
PRæTEREA Imperatori Severo ( teste Herodiano ) | Severus Imp. |
Britanni non minus sese opposuere in paludibus, per quas |
ipsi natant, excursantque, ad ilia demersi nudo corpore cœnum |
contemnentes ( neque enim vestis vsum cognoverunt ) |
quam apertis campis, vbi ventrem atque cervicem ferro incingunt, |
ornamentum id esse, ac divitiarum argumentum |
exissimantes, perinde vt aurum. Corpora pingunt omnifariam |
formis animalium. Ideoque nori induuntur, ne picturam |
adoperiant. Insuper Suetonius Iulium Cæsarem testatur nando | Iulius Cæsar. |
transnatasse flumina, vel innixum inflatis vtribus ea velocitate vsum fuisse, vt sæpe |
nuntios de se prævenerit. Præterea Alexandriæ circa oppugnationem pontis eruptione |
hostium subita compulsus, in scapham pluribus eodem præcipirantibus, cum |
desiliisset in mare, nando per CC. passus evasit ad proximam navem, elata leva, ne | Libelli madefacti non sunt. |
libelli, quos tenebat, madefierent, paludamentum mordicus trahens, ne spolio potiretur |
hostis. Herodotus insuper dicit, in exercitu Xerxis plures Græcos natandi | Græci nando salvi facti. |
peritos evasisse salvos, quam barbaros. Demum Livius dicit Chlœliam virginem vnam |
ex obsidibus, cum agmine virginum per Tyberim inter sagittas Romam venisse salvam. | Chlœlia. |
Meminit præterea Saxo prædictus, nobilem quendam Herbortum |
exercitus ducem, armorum onere retento se credidisse profundo: | Herbortimus. |
quosque gradu non poterat, incredibili nandi |
virtute præcessit in Sclavorum irruptionem. |
|