- Project Runeberg -  Norsk namneverk /
18

(1927) [MARC] Author: Gustav Indrebø
Table of Contents / Innehåll | << Previous | Next >>
  Project Runeberg | Catalog | Recent Changes | Donate | Comments? |   

Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sider ...

scanned image

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Below is the raw OCR text from the above scanned image. Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan. Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!

This page has been proofread at least once. (diff) (history)
Denna sida har korrekturlästs minst en gång. (skillnad) (historik)

Milde (Fana) for Mildo; Borgen for Borgund (utt.
Bårgån(d), Bårgond), o.s.b.

Norsk maal hev jamt skilt millom tri kyn. I
millomnorsk tid gjorde det norske maalet skilnaden millom
hankyn og hokyn større enn fyrr, for n i bundi form av hokyn
fall burt i tala, medan n i bundi form av hankyn vart
staaande; [1] hokyn kom med det til aa utljoda paa vokal,
men hankyn paa konsonant. Denne nye skilnaden tek til
aa syna seg so smaatt i skrift i det 15. hundradaaret, med
di n kann vera burte i hokyn: Þionosto for gn.
Þionostan 1429 (Stavanger), [2] Vikebygdi for gn.
-bygðin ca. 1480—90 (Vik i Sogn), [3] strande for gn.
strǫndin (Vestagder). [4] Dansk gjekk ein annan veg og let
hankyn og hokyn falla saman («fælleskjøn»). I nynorsk tid
vert det difor ein hovudskilnad millom norsk maal og
dansk skrift at det norske maalet held uppe hokyn,
dansken ikkje. — Dei norske stadnamni vart i dette òg
tilskipa i skrift etter dansk: Øen for Øyi eller Øya,
Vigen for Viki eller Vik(j)a.

I inkjekyn fleirtal, bundi form, fall ogso n i
utljod jamtyver burt i norsk: gn. húsin, nyn. husi og
husa; men dansk let inkjekynsordi faa same endingi som
«fælleskjøns»-ordi: husene. Dei norske stadnamni fekk
den danske endingi: Langfjeldene (norsk: Langfjelli). —
I det heile vart bøygjingsformene danske.

I staden for tvifeld konsonant i utljod og
stavingsending fekk dei med tidi einskild konsonant: Klageg
for Klakegg, Fos for Foss (gn. Fors, seinare Foss),
Oplandene, Opdal for Upplandi, Uppdal.

Ei mengd ord elles fekk dansk form: gaard, ager,
græs, skov, vei, høi (stundom), vand, bund, bo, bro, muld,
kul, hul, skud («Skudshorn»), sø, kirke, lille, lav, osb. —
for gard, aaker, gras, skog, veg, haug, vatn, botn, bu, bru,
mold, kol, hol, skot, sjø, kyrkje, litle (lisle), laag osb.


[1] n i hokyn var stutt fraa gamalt, men i hankyn lang.
[2] Sjaa
Hægstad, Rygjamaal s. 70 f.
[3] Munkeliv klosters jordebok; DN XII,
s. 233.
[4] Sjaa Hægstad, Indre Sudvestlandsk 1, s. 163.

<< prev. page << föreg. sida <<     >> nästa sida >> next page >>


Project Runeberg, Sun Dec 10 18:06:05 2023 (aronsson) (diff) (history) (download) << Previous Next >>
https://runeberg.org/namneverk/0018.html

Valid HTML 4.0! All our files are DRM-free