Full resolution (JPEG) - On this page / på denna sida - Sidor ...
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
Below is the raw OCR text
from the above scanned image.
Do you see an error? Proofread the page now!
Här nedan syns maskintolkade texten från faksimilbilden ovan.
Ser du något fel? Korrekturläs sidan nu!
This page has never been proofread. / Denna sida har aldrig korrekturlästs.
— 13
alt det sukkerknask soin folk paa lande gjeng og
gnég paa no, baade store og smaae, bev kakebrøde
størst skuld i den lands-ulukka, at snart sagt
mengdi av folke er tannlaust alt i
konfirmasjonsalderen. Og kor mykje det hev paa seg for
folkehelsa, som hev mindre og mindre aa staa imot
med paa alle kantar snart, det er lett utrekna.
For er tennane laake, so vert fyrr eller sidan
magen skral; og daa er ein laakt budd baade mot
tæring og annan vesalldom.
Flatbraude maa daa koma fullt til ære att i
landsens matstell. Naar gjestehusi („hotel") i bygdine
heldt godt llatbraud til gjestine sine, so kunde dei
spara det meste av baade knåckbrød og alle dei
turre og matlause cakes (..kjeks"M) som no sig inn
vvi lande all stad.
Landsfolk hev store tankar um det kvite
kveitebrøde i byane som ser so fint ut. l)ei skulde
hugse det Aasmund Vinje skreiv, daa han hadde
vori i Engeland. Ein vert leid av dette linbrøde
paa lengdi; det vil sistpaa ..korkje inn eller ut",
segjer han; annarleis er det med vaart eige „grove"
flatbraud; det „smyr baade mage og munn."2)
Men er kakebrøde som det skal vera, so
eidet godi til umskifte. Og ein kann faa godt
kake-brød paa lande, naar ein hev mjøl av vel innberga
korn, og frisk gjestr, og ein god gamaldags bakar-
’) Det er „kake," som paa engelski hev vorti til c ake: so tek mo
kloke nordmennar det engelske fleirtale cakes og gjer til eintal:
ein kjeks o: ei kakur: det er fusk alt. Engelske cakes av det
rette gode slage er det sjølvsagt ikkje hor tale um; deil „kjeksen"
me før er oftast tysk, likso uægte som namne.
) Det er noko likt med det engelske grahambrøde som me brukar
mest som ei lækjeraad, naar me med det vanlege bakarbrøcle
hev øydelagt magen; um det skriv den namngjetne fysiologen
Graham og viser, at det er heiltupp helsebot aa bruka usigta
mjøl. Det bruka folk fyrr alltid, segjer han, „til dess ei veikare
ætt feklc hug paa finare mjøl". Fullgodt helsesamt mjøl fær ein
ikkje av dei eimgognskvernane dei 110 mest brukar, meiner han.
<< prev. page << föreg. sida << >> nästa sida >> next page >>
